Konuyla ilgili şu bilgi verildi:
“Bandırma’nın Yenice (Sahil Yenice) mahallesinde 25 yıl kadar önce başlayan aşılı köklü ve tüplü ceviz fidanı yetiştiriciliği hızlı bir gelişim göstererek Türkiye’nin ceviz fidanı üretiminin yaklaşık yüzde 95’ini karşılar duruma gelmiştir. Bunun sebebi, Türkiye’nin diğer illerinde ceviz fidanı tutma oranı yüzde 20-yüzde 30 arasında iken Bandırma’nın Yenice mahallesinde yüzde 99 oranında olmasıdır. Bu nedenle, ülkemizdeki ceviz fidanları Bandırma’nın Yenice mahallesinden tedarik edilmektedir.
Bandırma’nın Yenice mahallesinde 240 hane bulunmakta ve 1000 nüfus ikamet etmektedir. Toplam tarım alanı ise 540 dönümdür. Mahalle, ceviz fidanı üretimi nedeniyle hiç göç vermemiştir. Yenice mahallesinde ceviz fidanı üretimi yapan yaklaşık 80 firma bulunmakta olup senede 8-10 milyon civarında ceviz fidanı üretmektedirler. Firmaların ceviz fidanı üretimleri Bandırma İlçe Tarım Müdürlüğü’nde ve Balıkesir İl Tarım Müdürlükleri’nde ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nda kayıtlıdır.
Ceviz fidanını Yenice mahallesinden 2-3 Amerikan dolarına ithal eden yurt dışı menşeli firmalar bu ceviz fidanlarını başta doğu Avrupa bloğu olmak üzere dünyaya 10-12 Amerikan dolarına satmaktadırlar.
Ülkemiz ceviz fidanı üretiminin yüzde 95’ini sağlayan Bandırma bölgesinin ve Yenice mahallesinin coğrafi konumunun sağladığı doğal üretim ortamını başka bir yerde bulmak kolay değildir. Yenice mahallesinin coğrafi konumunun sağladığı bu doğal ceviz üretim habitatı Türkiye için bulunmaz bir fırsattır. Ülkemizi ceviz fidanı üretiminden çıkarmak için çalışan dış pazar ile rekabet gücünün artırılması için de bu doğal habitat sahasının fidan üreticilerine sunduğu fırsatlar mutlaka değerlendirilmelidir.
Öte yandan, Türkiye’deki çeşitli tarım ürünleri üzerine kurulan araştırma enstitüleri incelendiğinde, Mısır Araştırma Enstitüsü (Sakarya, 1926), Bağcılık Araştırma Enstitüsü (Tekirdağ, 1930), Fındık Araştırma Enstitüsü (Giresun, 1936), Antep Fıstığı Araştırma Enstitüsü (Gaziantep, 1937), Kayısı Araştırma Enstitüsü (Malatya, 1937), Patates Araştırma Enstitüsü (Niğde, 1938), İncir Araştırma Enstitüsü (Aydın, 1938) gibi pek çok farklı tarım ürünlerine ilişkin araştırma enstitüleri bulunmasına karşın herhangi bir Ceviz Araştırma Enstitüsü’ne rastlanamamıştır.
Bandırma bölgesinde ve Yenice mahallesinde gerçekleştirilen ceviz üretimi üzerine verilen bilgiler ve ceviz araştırma enstitüsü eksikliği durumları bir arada değerlendirildiğinde Bandırma’da Ceviz Araştırma Enstitüsünün kurulmasının uygun olduğu tespit edilmiştir. Bandırma’da kurulan Ceviz Araştırma Enstitüsünün hem bölge halkı istihdamına fayda sağlayacağı hem de ihracat konusunda ülkemize önemli bir katma değer kazandıracağı düşünülmektedir. Bu sayede, Bandırma’da kurulacak Ceviz Araştırma Enstitüsünün mikro ve makro ölçekte Türkiye’nin yararına olacağı belirlendiğinden Bandırma’da Ceviz Araştırma Enstitüsü’nün kurulması talep edilmektedir.”
ÖNDER BALIKÇI